Dio stranog društva u Crnoj Gori?

U savremenom poslovnom svijetu, globalizacija otvara nove mogućnosti za strane kompanije. Crna Gora, sa svojom povoljnom poslovnom klimom, postaje sve privlačnija destinacija za strana ulaganja. Forma “dio stranog društva” omogućava inostranim firmama da posluju na našem tržištu, uz poštovanje lokalnih zakona.

Prema Zakonu o privrednim društvima, dio stranog društva predstavlja pravnu strukturu koja omogućava stranim kompanijama da obavljaju poslovne aktivnosti u Crnoj Gori. Ovaj blog će se fokusirati na proces osnivanja, zakonski okvir i ključne aspekte poslovanja stranih društava, pružajući potrebne informacije za poslovanje.

Osnivanje dijela stranog društva

Strano društvo koje obavlja djelatnost preko svog dijela na teritoriji Crne Gore obavezno je da svoju privrednu aktivnost sprovodi u skladu sa propisima Crne Gore. Takođe, strano društvo mora da se registruje u Centralnom registru privrednih subjekata (CRPS) u roku od 30 dana od dana osnivanja. Za registraciju, potrebno je dostaviti sljedeće dokumente:

1. Opis djelatnosti – jasno definisanje poslovne aktivnosti.
2. Naziv i oblik stranog društva – uključujući naziv dijela društva, ako se razlikuje od naziva matičnog društva.
3. Ovjerena kopija statuta – uz prevod na crnogorski jezik, ovjeren od strane sudskog tumača, ukoliko donošenje statuta nije obavezno u zemlji registracije.
4. Potvrda o registraciji – ovjereni dokument koji potvrđuje valjanost registracije društva u matičnoj državi.
5. Podaci o ovlašćenim licima – imena i adrese lica ovlašćenih za zastupanje društva u Crnoj Gori.
6. Finansijski dokumenti – posljednji bilans stanja i bilans uspjeha ili drugi relevantni finansijski izvještaji.

U slučaju izmjene, kao što su likvidacija društva ili prestanak obavljanja privredne djelatnosti, strano društvo je obavezno da u roku od 20 dana dostavi ažurirane informacije CRPS-u.

Svaki dio stranog društva mora u svim poslovnim pismima i dokumentima da navodi:

• Naziv nadležnog organa za registraciju.
• Broj pod kojim je registrovano u CRPS.
• Naziv, oblik i sjedište stranog društva, kao i naziv dijela stranog društva, ako se razlikuje.
• Sjedište dijela stranog društva.
• Napomenu o likvidaciji društva, ukoliko je to slučaj.

Prilikom osnivanja ogranka, u registar se ne upisuje podatak o kapitalu stranog pravnog lica, već o registrovanom (osnovnom) kapitalu osnivača ogranka.

Zakonski okviri

U Crnoj Gori, strana pravna lica su obavezna da vode poslovne knjige u skladu sa važećim Zakonom o računovodstvu, kao i da izdaju račune prema istim propisima. Ogranci stranih pravnih lica razvrstavaju se kao i ostala pravna lica, prema kriterijumima utvrđenim Zakonom o računovodstvu, što utiče na okvir finansijskog izvještavanja.

Poreski tretman stalne poslovne jedinice nerezidenta obuhvata dobit ostvarenu kroz poslovanje. Stalna poslovna jedinica definiše se kao mjesto poslovanja koje može biti organizovano kao uprava, filijala, kancelarija, fabrika ili slično, a koje traje duže od šest mjeseci.

Za nerezidente koji nemaju stalnu poslovnu jedinicu, predmet oporezivanja obuhvata prihode od kamata, autorskih prava, kapitalnih dobitaka, zakupa imovine, kao i naknade za konsalting, istraživanje tržišta i revizorske usluge.

Što se tiče učešća u javnim nabavkama, postoji Uputstvo za učešće dijela stranog društva u svojstvu ponuđača u postupcima javnih nabavki. Uputstva možete naći u prilogu.

Umjesto zaključka pitanja i odgovori

Dio stranog društva možemo nazvati i predstavništvom.

Umjesto zaključka, navest ćemo neke pitanja iz prakse. Pitanja i odgovori slijede u nastavku:

1. Da li predstavništvo mora imati registrovanu kancelariju sa zvaničnom adresom i istaknutom reklamom?

• Odgovor: Da, predstavništvo mora imati registrovanu kancelariju sa zvaničnom adresom. Nije potrebno dostavljati dokaz o toj adresi prilikom registracije u Centralnom registru. Nakon registracije, prilikom otvaranja kancelarije, može se zatražiti dozvola o ispunjenosti minimalno-tehničkih uslova. Postupak za dobijanje dozvole nije komplikovan i uključuje: upotrebnu dozvolu za prostor, ugovor o zakupu ili dokaz o vlasništvu, i elektroenergetsku saglasnost. Dozvolu izdaje opštinski organ.

1. Da li predstavništvo mora da ima stalno zaposlenog bar jednog radnika?

• Odgovor: Da, u radnom odnosu mora biti obavezan izvršni direktor.

1. Da li predstavništvo mora imati knjigovođu u Crnoj Gori ili taj posao može obavljati iz sedišta privrednog društva?

• Odgovor: Predstavništvo ne mora imati knjigovođu u Crnoj Gori, ali je preporučljivo da ga ima zbog poznavanja zakona i lokalnih propisa.

1. Da li predstavništvo može da uvozi opremu u Crnu Goru kao društvo sa ograničenom odgovornošću (d.o.o.)?

• Odgovor: Da, predstavništvo može uvoziti opremu na isti način kao d.o.o.

1. Da li predstavništvo plaća porez na dobit, PDV i druge poreze u Crnoj Gori kao d.o.o.?

• Odgovor: Da, svi porezi i doprinosi su isti za predstavništvo i d.o.o.

1. Da li je za otvaranje predstavništva potrebno ovlašćenje vlasnika matične firme ili može da ga izda ovlašćeno lice, kao što je direktor?

• Odgovor: Potrebna je odluka nadležnog organa matične firme za osnivanje predstavništva u Crnoj Gori.

Otvaranje i poslovanje predstavništva u Crnoj Gori zahteva određene procedure i uslove, uključujući registraciju kancelarije i zapošljavanje izvršnog direktora. Iako knjigovođa nije obavezan, njegovo prisustvo može značajno olakšati poslovanje. Predstavništvo ima iste porezne obaveze kao i društvo sa ograničenom odgovornošću. Za dodatne informacije o privrednom delovanju u Crnoj Gori, preporučujemo dodatne blogove o osnivanju privrednih društava, porezima i olakšicama. Za sva dodatna pitanja, stojimo vam na raspolaganju.